Irritainment

…een samenvoeging van irritation en entertainment. Programma’s die eigenlijk irritant zijn, maar waar je toch naar blijft kijken omdat het vermakelijk en soms absurd is. U kent vast die series wel waarin mensen expres overdreven gedrag vertonen, de reality-tv met ruzies en drama, of die praatprogramma’s waar mensen regelmatig weglopen en die vervolgens een aandacht krijgen waar zelfs een dood paard de hik van krijgt.

Aan één kant schaam ik me ervoor dat ik naar een paar van die programma’s kijk, maar ik blijk niet de enige, een rondvraag in mijn omgeving leert me dat er meer zijn. Er lijkt meer aantrekkingskracht in te zitten dan ik aanvankelijk dacht, en soms zijn zelfs de ergernissen hetzelfde.

Zo kijk ik naar de serie ‘Onderweg naar liefde’ waarin Nederlandse vanlifers tijdens één van hun reizen op zoek gaan naar een partner. In deze zin zit al mijn eerste irritatie, namelijk vanlifers. Het zijn singles (de tweede) die enige tijd in een camper leven en daarmee door Europa trekken, gewoon alleenstaande busjesreizigers dus.

Het moet ergens halverwege de jaren 70 zijn geweest toen het begon. Eerst voorzichtig, bijna verlegen, alsof Engels en Nederlands elkaar op een feestje tegenkwamen en ze zichzelf geen houding wisten te geven. Een update hier, een deadline daar. Onschuldig. Totdat iemand het woord meeting gebruikte wat toen nog gewoon een ‘vergadering’ was. Vanaf dat moment ging het snel bergafwaarts (topdown).

Inmiddels lijkt het alsof heel Nederland in een taalverloedering is beland waarin niemand nog ‘bellen’ zegt, maar alleen nog kan callen. Waar we agenda’s alignen, waarin we connecten met collega’s en waar we elkaar moeten empoweren. We zijn de Nederlandse taal aan het downgraden. En toch, het is soms knap hoe we Engelse woorden soms zo weten te verhaspelen dat zelfs een Brit met tranen in de ogen zou vragen: “I’m sorry… you say what?”  Irritainment is daar een voorbeeld van.

Het is alsof ze in dat programma een afspraak hebben over het taalgebruik, elke zin moet minstens één Engels woord bevatten, anders mag je de camper niet uit. Ik heb ze in de onderhavige serie tijdens één uitzending eens geteld, het waren er 156.

En het ergste? We doen alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Alsof er ooit een wet is aangenomen waarin staat dat een Nederlandse zin minimaal 20% Engelse vulling moet bevatten. Wie zegt tegenwoordig nog dat hij ergens op wil reageren? Nee hoor, we moeten er even op reflecten. Reageren is blijkbaar voor boomers.

Misschien moeten we eens proberen om gewoon Nederlands te spreken. En alleen teruggrijpen op Engels als er geen fatsoenlijk Nederlands synoniem voor is, maar dan alleen nog als het echt value toevoegt.

Oeps …

Menu